Για να μπορέσουν οι γονείς να ανταποκριθούν στον γονεϊκό τους ρόλο και τις καθημερινές του απαιτήσεις με πιο αποτελεσματικό τρόπο, το Κ.Η Δίπυλον έχει τη λετουργία ενός Προγράμματος Ευαισθητοποίησης τόσο για τους Γονείς-Αποδέκτες των Υπηρεσιών της Δομής μας, όσο και για τον οποιοδήποτε γονέα μέλος της μουσουλμανικής κοινότητας της Αθήνας.
o Γενικός Στόχος του Προγράμματος είναι η απευθύνση στους γονείς που επιθυμούν να μάθουν το πώς θα ανταποκρίνονται καλύτερα στον γονεϊκό τους ρόλο. Οφείλουμε εδώ να σημειώσουμε πως δεν αποτελεί στόχο του προγράμματος η αντιμετώπιση εξειδικευμένων δυσκολιών που χρήζουν ειδικής αντιμετώπισης. Έτσι, το Πρόγραμμα στοχεύει στο να υποστηρίξει τους γονείς στο ρόλο τους προσφέροντας γνώσεις και ευκαιρίες για προβληματισμό και ανταλλαγή εμπειριών σε θέματα που τους απασχολούν.
Οι επιμέρους στόχοι του Προγράμματος είναι :
- Εμπλουτισμός των γνώσεων τους σε σχέση με τις ιδιαίτερες ψυχικές, πνευματικές και κοινωνικές ανάγκες της παιδικής ηλικίας
- Εμπλουτισμός των γνώσεων τους για την αντιμετώπιση «των δύσκολων» συμπεριφορών των παιδιών τους.
- Ανάπτυξη των ικανοτήτων τους ώστε να μπορέσουν να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους κατά την σχολική φοίτηση
- Ενθάρρυνση της συμμετοχής τους στις σχολικές δραστηριότητες και στην συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και το Σχολείο
- Βελτίωση της επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια.
Η προσαρμογή του παιδιού στη Σχολική Τάξη-ο ρόλος του γονέα
Α) Εισήγηση της Ψυχολόγου Κας Παναγοπούλου Μαρίας :
ü Η αρχή του σχολείου είναι δύσκολη για τα παιδιά (φεύγουν από την οικογένεια τους, γνωρίζουν νέα παιδιά, πρέπει να συνηθίσουν σε νέους κανόνες, σε άγνωστο περιβάλλον, σε νέο πρόγραμμα, και όλα αυτά σε μια γλώσσα(την ελληνική) που πολλές φορές δεν γνωρίζουν καλά.
- Έρευνες δείχνουν ότι περίπου το 80% των παιδιών αντιμετωπίζει δυσκολίες προσαρμογής στο σχολείο.
- Κάθε παιδί έχει τον δικό του χαρακτήρα: έτσι άλλα είναι κοινωνικά, μιλάνε σε όλους και κάνουν εύκολα παρέες. Κάποια άλλα παιδιά όμως είναι πιο ήσυχα, πιο ντροπαλά κ.λπ. ΌΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΟΜΩΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ!
- Είναι σημαντικό να ακούμε τα παιδιά μας, όχι όμως να τους κάνουμε όλα τα χατήρια (π.χ. "σήμερα δεν θέλω να πάω στο σχολείο" και να μην το στέλνετε) αυτό που χρειάζεται είναι να το βοηθήσετε, να το κάνετε να αγαπήσει το σχολείο και να το θεωρήσει χρήσιμο για τη ζωή του.
- Κάθε δυσκολία δεν σημαίνει ότι είναι και κάποιο πρόβλημα χωρίς λύση. Με την κατάλληλη στήριξη των γονέων και με τη συνεργασία με τον δάσκαλο/α, οι δυσκολίες μπορούν να ξεπεραστούν και το παιδί να συνεχίζει κανονικά να παρακολουθεί το σχολείο
Για να βοηθήσουμε τους μικρούς μαθητές/μικρές μαθήτριες να πάνε καλύτερα στο σχολείο είναι σημαντικό οι γονείς να:
1. Να επισκεφτούν το σχολείο και να γνωρίσουν τον/την δάσκαλο/δασκάλα της τάξης. Αν είναι δύσκολο να το κάνουν μόνοι τους (π.χ. δεν καταλαβαίνουν καλά τα ελληνικά) μπορούν να ζητήσουν τη βοήθεια κάποιου συγγενή ή φίλου ή και τη δική μας βοήθεια (της Κοινωνικής Λειτουργού, της Εκπαιδευτικού κ.λπ.) και να πάμε μαζί στο σχολείο. Είναι σημαντικό να δείξουμε στους δασκάλους ότι είμαστε εκεί και ενδιαφερόμαστε για το παιδί μας। Είναι σημαντικό από την αρχή κιόλας το παιδί μας να μην νιώθει μόνο στο σχολείο αλλά ότι η οικογένεια του ενδιαφέρεται και το στηρίζει। Η γνωριμία με τους δασκάλους είναι χρήσιμη, γιατί εμείς ως γονείς στο σπίτι και εκείνος/η ως επαγγελματίας στο σχολείο προσπαθούμε από κοινού για το καλό των παιδιών μας। Μέσω της καλής συνεργασίας με τους δασκάλους μαθαίνουμε πληροφορίες για το παιδί μας, αλλά και τους δίνουμε πληροφορίες για την ζωή του παιδιού ώστε να γίνεται το μάθημα με κατάλληλο τρόπο γι’ αυτά। Δεν είναι ντροπή να πουμε στον εκπαιδευτικό κάποιες φορές ότι το παιδί μας κάπου δυσκολεύεται।Ίσα-ίσα που μπορεί να τον βοηθήσουμε ώστε να το βοηθήσει και εκείνος। Υπάρχουν φορές που νιώθουμε οτι κάποιοι εκπαιδευτικοί δεν συνεργάζονται όπως θα θέλαμε, όμως αντί να τους αποφεύγουμε καλό είναι να δείχνουμε ότι εμείς ως γονείςενδιαφερόμαστε για το μέλλον του παιδιού μας.
2. Δείχνουμε χαρά που ξεκινά το σχολείο. Πάμε μαζί με το παιδί μας και διαλέγουμε τα σχολικά του (τετράδια, μολύβια, γόμες) ανάλογα με αυτά που μας ζητάνε οι δάσκαλοι. Φτιάχνουμε ένα χώρο για διάβασμα, έναν δικό του χώρο για τα βιβλία και τα τετράδια του και το ενθαρρύνουμε να θεωρήσει αυτό τον χώρο ως δικό του. Μπορεί να μην έχουν τα παιδιά το δικό τους δωμάτιο αλλά σίγουρα μέσα στο σπίτι θα υπάρχει ένας χώρος (κουζίνα, σαλόνι) που θα τον «διαθέτoυμε» για κάποιες ώρες να κάνει τα μαθήματα. Πρέπει με τις πράξεις μας να βοηθήσουμε το παιδί να καταλάβει οτι το σχολείο είναι σημαντικό.
3. Συνοδεύουμε το παιδί την πρώτη ημέρα στο σχολείο, για να του δώσουμε θάρρος και να αισθάνεται άνετα. Του γνωρίζουμε και άλλα παιδάκια που ξεκινάνε μαζί με αυτό το σχολείο, ώστε να έχει τουλάχιστον μερικά γνώριμα πρόσωπα τις πρώτες μέρες στην τάξη (που συνήθως είναι και οι πιο δύσκολες).
4. Μιλάμε με το παιδί μας ανοικτά για τις τυχόν πρώτες δυσκολίες στο σχολείο και του θυμίζουμε καταστάσεις που φοβάταν πιο παλιά και τις ξεπέρασε. Του δίνουμε δηλαδή κουράγιο και του δείχνουμε οτι το εμπιστευόμαστε.
5. Όταν επιστρέψει το παιδί από το σχολείο τού δείχνουμε ότι είμαστε χαρούμενοι που πήγε στο σχολείο και μαθαίνει γράμματα, του δίνουμε μια αγκαλιά, ένα φιλί, ένα χάδι.
6. Αν δεν μπορούμε να το βοηθήσουμε στο διάβασμα ζητάμε βοήθεια από Κέντρα που υπάρχουν στην γειτονιά και διαβάζουν καθημερινά τα παιδιά μας. Όσο πιο νωρίς ξεκινήσει ένα παιδί να έρχεται τόσο καλύτερα θα πάει στο σχολείο,γιατί δεν θα έχει κενά και απορίες.
7. Μιλάμε στο παιδί για τις δικές μας εμπειρίες από το σχολείο (αν έχουμε πάει) ή μιλάμε για τις εμπειρίες των μεγαλύτερων αδελφών ή παιδιών φίλων μας (αστεία περιστατικά ή και δυσκολίες που συναντήσαμε και πώς τις ξεπεράσαμε) εξηγώντας ότι είναι λογικό κάποιες φορές να δυσκολευόμαστε, ότι συμβαίνει σ’όλα σχεδόν τα παιδιά που ξεκινούν να μαθαίνουν γράμματα.
8. Του μιλάμε για τη ζωή στο σχολείο λέγοντας του ότι είναι ωραία γιατί θα κάνει νέους φίλους, θα μάθει να διαβάζει τα αγαπημένα του παραμύθια κ.λπ. Εκτός από τα μαθήματα θα παίζει με πολλά παιδιά μαζί, θα πηγαίνει εκδρομές. Δεν ξεχνάμε όμως να του πούμε και ότι είναι σημαντικό να ακολουθεί τους κανόνες του σχολείου, να μάθει να ακούει και να συνεργάζεται με τον/την δάσκαλο/δασκάλα που προσπαθεί να τους μάθει γράμματα.
9. Πολλές φορές για κάποιους γονείς φαίνεται δύσκολο που αφήνουν το παιδί μόνο του στο σχολείο, ανησυχούνε αν είναι καλά και αν θα τα καταφέρει μακριά τους।Είναι σημαντικό όμως να δείχνουμε εμπιστοσύνη στο παιδί μας ότι θα τα καταφέρει.Όσοτοεμπιστευόμαστε τόσο πιο πολύ το βοηθάμε να παει καλύτερα στο σχολείο και να το αγαπήσει. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο σχολείο υπάρχουν άνθρωποι (δάσκαλοι) που αγάπάνε τα παιδιά και που ξέρουν την δουλειά τους δηλαδή πως να μαθαίνουν και να φροντίζουν τα παιδιά μας. Για να κάνουμε το άγχος μας λιγότερο αρκεί να σκεφτούμε ότι τόσα εκατομμύρια παιδιά πηγαίνουν καθημερινά στο σχολείο και δεν συμβαίνει κάτι κακό. Και φυσικά μην ξεχνάμε ότι ατυχήματα δεν συμβαίνουν μόνο έξω από το σπίτι αλλά πόσες φορές το παιδί τους έχει χτυπήσει και μέσα στο ίδιο του το δωμάτιο;
10. Τέλος, αν κατά την διάρκεια της χρονιάς ο δάσκαλος/λα μας πει ότι καλό είναι να κλείσουμε ένα ραντεβού σε ένα Ιατροπαιδαγωγικό για να δει το παιδί μας κάποιον ειδικό τότε δεν σημαίνει ότι τα πράγματα είναι άσχημα. Στα συγκεκριμένα κέντρα δουλεύουν ειδικοί (κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, δάσκαλοι/ες και γιατροί) που μπορούν (όταν τους δώσουμε πληροφορίες ως γονείς για το παιδί μας και αφού το δουν από κοντά) να μας συμβουλεύσουν για τα δυνατά σημεία του παιδιού μας, για τις δυσκολίες που πιθανά αντιμετωπίζει και να προτείνουν τρόπους ώστε το παιδί να τα παει καλύτερα στο σχολείο. Δεν χρειάζεται να νιώθουμε ντροπή ή ενοχή, δεν είναι λάθος μας αν το παιδί έχει κάποιο πρόβλημα, ΑΠΛΑ κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του ρυθμό και τις δικές του δυνατότητες. Όσο νωρίτερα δουμε τις δυνατότητες και δυσκολίες του παιδιού μας και ζητήσουμε γνώμη από τους ειδικούς και όσο γρηγορότερα συνεργαστούμε με τον δάσκαλο/λα, τόσο πιο λίγο χρόνο θα χάσουμε από το να δουμε το παιδί μας να προοδεύει και να τα καταφέρνει.
Β) Εισήγηση της Εκπαιδευτικού Κας Δημητρέα Χριστίνας:
- Δεν υπάρχει παιδί που να μην μπορεί να μάθει.
- Τα περισσότερα από τα παιδιά που έρχονται στο Κέντρο να διαβάσουν τα μαθήματά τους δείχνουν μεγάλη προθυμία και με αυτήν την έννοια βρίσκονται σε μαθησιακή ετοιμότητα
- Ωστόσο δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν
- Επίσης δυσκολεύονται με τη γλώσσα
- Το σχολείο αποτελεί «καταναγκαστικό έργο» και όχι –τουλάχιστον- ευχάριστο και ενδιαφέρον καθήκον, όπως θα όφειλε.
Ο γονιός είναι εκείνος που οφείλει να δημιουργήσει στο παιδί του την αγάπη για το διάβασμα και για το σχολείο, γενικότερα, την αγάπη για μάθηση.
Αυτό μπορεί να το κάνει χρησιμοποιώντας τον εαυτό του ως παράδειγμα.
Πρακτικοί τρόποι «βοήθειας» του γονιού προς το παιδί, ώστε να αυξηθεί η μαθησιακή ετοιμότητα του παιδιού:
- Αποφεύγουμε να αφήνουμε την τηλεόραση ανοιχτή. Προσπαθούμε να την ανοίγουμε μόνο όταν θέλουμε κάτι να δούμε.
- Προσπαθούμε όσο το δυνατόν περισσότερο το παιδί να είναι σε επαφή με την ελληνική γλώσσα.
- Περνάμε χρόνο μαζί με το παιδί συζητώντας μαζί του. Το ρωτάμε για το σχολείο, για τους φίλους του, για τους δασκάλους, του ζητάμε να μας πει «τι έμαθε σήμερα» ή γενικότερα πώς πέρασε η μέρα του. Έτσι καλλιεργούμε σχέση εμπιστοσύνης και θα είμαστε και σε καλύτερη επαφή με το χώρο του σχολείου.
- Δίνουμε όσες περισσότερες ευκαιρίες στο παιδί για να ασκήσει τη σκέψη του και τη φαντασία του: του δίνουμε να μετρήσει πράγματα, ή να «μας βοηθήσει» κάνοντας μια απλή μαθηματική πράξη.
- Του διηγούμαστε συχνά ιστορίες, παραμύθια κ.λπ.
- Δεν απογοητευόμαστε ούτε απογοητεύουμε το παιδί επειδή δεν καταφέρνει να κάνει κάτι που εμείς θέλουμε. Ο λόγος είναι είτε ότι δεν έχει έρθει ακόμα η κατάλληλη στιγμή για να μπορέσει, ή δεν του το έχει μάθει κανείς με το σωστό τρόπο.
- Επιβραβεύουμε την προσπάθεια του παιδιού και όχι το αποτέλεσμά της.
- Φροντίζουμε στο σπίτι να υπάρχουν πάντα χαρτιά και μπογιές, και θυμόμαστε ότι είναι πολύ προτιμότερο το παιδί να παίζει με άλλα παιδιά ή να ζωγραφίζει, παρά να βλέπει τηλεόραση με τις ώρες ή να παίζει βιντεοπαιχνίδια.
- Τα βιντεοπαιχνίδια και η τηλεόραση ευθύνονται πολύ για την απόσπαση της προσοχής που έχουν τα παιδιά και την αδυναμία που δείχνουν να θυμηθούν όσα μαθαίνουν. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί ως γονείς με τη χρήση τους και να βάλουμε κανόνες. Π.χ. αγοράζω τη συσκευή αυτή ως επιβράβευση για την προσπάθεια που κάνει στο σχολείο, και όχι επειδή μου το ζητάει επίμονα. Αποφασίζω ότι θα παίζει λ.χ. 3 ώρες την εβδομάδα και είμαι συνεπής στην τήρηση αυτής της απόφασης. Εξηγώ στο παιδί τους λόγους που πρέπει να τηρούμε τους κανόνες και του ζητάω να αποφασίσει πότε θέλει να διαθέσει αυτές τις 3 ώρες: π.χ. το Σαββατοκύριακο. Τον υπόλοιπο καιρό το παιχνίδι το απομακρύνω από την κοινή θέα.
- Γενικότερα, αφιερώνω όσο περισσότερο χρόνο μπορώ στο παιδί, παρατηρώντας το, ρωτώντας το, συζητώντας μαζί του, εξηγώντας του κάποιες πράξεις μου που το αφορούν.
- Μην ξεχνάμε ότι για τα παιδιά μας είμαστε οι ζωντανοί «ήρωές» τους. Είμαστε τα πρότυπα στα οποία θα προσπαθήσουν να μοιάσουν. Οπότε τη δική μας στάση στη ζωή, κατά κάποιο τρόπο τη μαθαίνουν και την υιοθετούν και τα παιδιά μας.