Η συμβουλευτική που παρέχεται σε ανθρώπους που προέρχονται από ένα ιδιαίτερο κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο μπορεί να χαρακτηριστεί ως διαπολιτισμική συμβουλευτική. Το παρόν κείμενο επικεντρώνεται στη συμβουλευτική με τέτοιου είδους ομάδες.
Τα εμπόδια αναφέρονται σχετικά με οτιδήποτε μπορεί να υποθάλψει την αποτελεσματικότητα της συμβουλευτικής διαδικασίας. Παρακάτω αναφέρονται μερικά από αυτά:
1) Πολιτισμικές ιδιαιτερότητες
2) Ακούσιος ρατσισμός
3) Έλλειψη γνώσης που συνεπάγεται από τις προκαταλήψεις και τα συμπεράσματα που έχει διαμορφώσει κάποιο άτομο
4) Έλλειψη ανεκτικότητας ως προς τις πολιτισμικές διαφορές
5) Να είναι κάποιος δογματικός και επικριτικός με τις ηθικές αξίες
6) Να είναι κάποιος αυστηρός και άκαμπτος στην κατανόηση και εφαρμογή του κώδικα επαγγελματικής δεοντολογίας
7) Αίσθηση δυσκολίας στη συνδιαλλαγή με ιδιαίτερες κοινωνικές ομάδες
8) Αποφυγή της γνώσης από πολιτισμικά ιδιαίτερες ομάδες
9) Αποφυγή του να εκτιμηθούν οι πολιτισμικές διαφορές
10) Αποφυγή του να γίνουν αποδεκτά τα όρια που θέτει το «Δυτικό» μοντέλο συμβουλευτικής
11) Το να μην έχει την ικανότητα ο θεραπευτής να χρησιμοποιεί εναλλακτικούς τρόπους προσέγγισης για άτομα με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες
12) Το να αποτελεί στερεότυπο η πολιτιστική ταυτότητα
13) Να δίνεται υπερβολική και αλόγιστη προσοχή σε πολιτισμικές διαφορές
14) Δυσκολίες γλώσσας
15) Διαφορετικοί τρόποι επικοινωνίας
16) Διαφορετικοί τρόποι έκφρασης συναισθημάτων και αναγκών
17) Διαφορετικές εκδηλώσεις των συμπτωμάτων
18) Διαφορετικοί κανόνες της κοινωνικής αλληλεπίδρασης
19) Διαφορετικά κοινωνικά έθιμα σχετικά με το τι θεωρείται κατάλληλο
23) Διαφορετικές αντιλήψεις πάνω στην επίλυση προβλημάτων
24) Διαφορετικές κοσμοθεωρίες και συστήματα αξιών
26) Διαφορετικές κοινωνικό-πολιτικές ιστορίες
27) Έλλειψη εμπιστοσύνης και φόβος διάκρισης
Οι στρατηγικές είναι κάτι παραπάνω από ένα ευρύτερο πλέγμα ειδικών δεξιοτήτων ή παρεμβάσεων. Συνήθως αφορούν πλάνα και παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ώστε να επιτευχθούν συγκεκριμένοι στόχοι. Οι στρατηγικές υπαγορεύουν από τη μια, τρόπους απόκτησης διαπολιτισμικών ικανοτήτων συμβουλευτικής και από την άλλη υπαγορεύουν τις κατάλληλες παρεμβάσεις στην εκάστοτε κατάσταση.
1) Να ξεπεραστούν τα εμπόδια που αναφέρθηκαν πριν, μέσα από ένα συνδυασμό αυτό-εξέτασης, εκπαίδευσης και συνεχούς μάθησης
2) Να αντιμετωπίζεται ο εκάστοτε πελάτης ως ένα μοναδική οντότητα, ως μέλος μιας ιδιαίτερης πολιτισμικής ομάδας και ως μέλος της ανθρωπότητας
3) Να αναγνωριστεί ότι για ορισμένα άτομα οι ενδο-πολιτισμικές διαφορές μπορεί να είναι μεγαλύτερες από τις εξω-πολιτισμικές.
4) Να αντιμετωπίζεται ο κάθε πελάτης σύμφωνα με το δικό του φυσικό χώρο, οικογενειακό-κοινωνικό-πολιτισμικό-ιστορικό-πολιτικό
5) Να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η πολιτισμική ταυτότητα του πελάτη
6) Να χρησιμοποιούνται οι κοινωνικό-πολιτιστικές πηγές
7) Να υπάρχει σχέση με σημαντικά άτομα της οικογένειας
8) Να γίνεται προσπάθεια ώστε να μην υποβάλλονται αυθαίρετα συμπεράσματα από την «πλειοψηφία» ως προς τα άτομα από διαφορετικά πολιτισμικές ομάδες
9) Θέληση στο να λαμβάνουν μέρος σε «θεραπευτικές» δραστηριότητες εκτός της στενής συμβουλευτικής διαδικασίας
10) Θέληση στο να ανέχεται ρόλους που δεν είναι σαφής
11) Να αναγνωρίζεται η σοβαρότητα της συλλογικής προσπάθειας
12) Να αναγνωρίζεται η σοβαρότητα της μη-λεκτικής επικοινωνίας
13) Να αναγνωρίζεται η σοβαρότητα του «πνευματικού» κόσμου των περισσοτέρων παραδοσιακών πολιτισμών
14) Να αναγνωρίζεται η σοβαρότητα της «ιεραρχίας» στους περισσότερους παραδοσιακούς πολιτισμούς
15) Να αναγνωρίζεται η χρησιμότητα γονιών και των οικογενειακών σχέσεων
16) Να αναγνωρίζεται η επίμονη αλλά περιορισμένη επίδραση της κουλτούρας – δεν χρησιμοποιείται η κουλτούρα ως εξήγηση για την ανθρώπινη συμπεριφορά
17) Να αναγνωρίζεται η νομιμότητα των βοηθητικών πρακτικών από άλλες κουλτούρες
18) Να χρησιμοποιείται μια λιγότερο συναισθηματική και επικριτική προσέγγιση σε «παραπτωματικές» πολιτισμικές πρακτικές
19) Να χρησιμοποιείται ένα ευέλικτο, εξειδικευμένο και ολιστικό μοντέλο για την αξιολόγηση και τη θεραπεία
20) Να βρίσκονται τρόποι ώστε να μπορούμε να καταλάβουμε και να μάθουμε από τον πελάτη
21) Επένδυση χρόνου ώστε να δημιουργηθεί εμπιστοσύνη στη θεραπευτική σχέση
22) Θέληση να εξερευνηθεί εσωτερικός κόσμος του πελάτη με μια ανοιχτή οπτική ματιά
23) Θέληση να τροποποιηθεί το εκάστοτε συμβουλευτικό μοντέλο ώστε να προσαρμόζεται σε πολιτισμικές διαφορές
24) Θέληση να γίνει ο θεραπευτής συνήγορος στο πλευρό του πελάτη του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου